“Màn hình xanh chết chóc” BSOD trên Windows và cách sử lý
Hôm nay sửa máy tính Biên Hoà – ThS Computer sẽ cùng bạn tìm hiểu về màn hình xanh chết chóc. Màn hình xanh chết chóchay còn gọi là blue screen of death (BSOD), có lẽ là nối ảm ảnh lớn nhất với nhiều người sử dụng máy tính. Nó thực ra là thông báo của Windows khi máy tính gặp một lỗi rất nghiêm trọng và không thể tự khôi phục hay tiếp tục chạy được nữa, lúc này chúng ta buộc phải khởi động lại PC và có khả năng là sẽ bị mất dữ liệu đang làm việc khi chưa kịp lưu. Không giống như app bị crash, BSOD sẽ làm sập cả hệ thống và bạn không thể làm gì được để cứu vãn tình hình, và có rất nhiều nguyên nhân thì do hần cứng cho hoặc phần mềm.
Nguyên chính nhân gây ra lỗi màn hình xanh chết chóc này
BSOD thường hay bị nhất là vì máy tính của bạn dính một lỗi phần cứng hoặc driver phần cứng. Phần mềm bình thường ít khi có khả năng gây ra BSOD này bởi Windows có cơ chế cô lập chúng khỏi các thành phần còn lại của hệ điều hành, app nào lỗi thì thôi đóng lại là xong. Nhưng trong khi đó driver cũng là phần mềm nhưng nó lại can thiệp rất sâu vào phần nhân windows nên nếu driver lỗi thì kéo theo cả chiếc máy tính của chúng ta cũng có thể lỗi theo.
Trong trường hợp bị lỗi BSOD, trước khi máy tính bị tắt Windows sẽ hiển thị một màn hình với rất nhiều chữ gọi là “minidump”. Nó sẽ hiển thị cho bạn biết lỗi có thể xảy ra là gì, và đôi khi nó cũng đưa ra gợi ý giúp bạn giải quyết lỗi đang gặp.
Không phải lúc nào bạn cũng kịp đọc lỗi này, một số lỗi ít nghiêm trọng thì BSOD sẽ hiển thị liên tục lặp đi lặp lại và bạn có thời gian từ từ xem nó nói cái gì, còn với những lỗi trầm nghiêmhơn thì BSOD chỉ xuất hiện chớp nhoáng rồi máy tính sẽ tự khởi động lại ngay lập tức, bạn không kịp xem gì cả. Nếu bỗng dưng bạn rời mắt khỏi PC chút xíu mà máy cũng tự khởi động lại, nhiều khả năng đó cũng là BSOD chỉcó điều bạn không kịp thấy nó mà thôi.
Nếu Trong trường hợp máy của bạn có thể chạy lên được bình thường, bạn có thể xem lại lỗi màn hình xanh của mình bằng cách dùng phần mềm NirSoft BlueScreen Viewer (miễn phí).
Cách xác định mã lỗi khi bị BSOD
Khi máy của bạn dính lỗi BSOD, nó sẽ xuất hiện một dòng mã lỗi ghi bằng CHỮ IN HOA. Nhứ trong tấm ảnh ngay bên dưới, bạn có thể thấy dòng mã lỗi THREAD STUCK IN DEVICE DRIVER. Đây là BSOD của windows 10 và Windows 8.
Còn ở Windows 7 trở về trước chúng ta sẽ có nhiều thông tin hơn nhưng về cơ bản thì bạn cũng tìm thấy được những dòng chữ tương tự như được đánh dấu ở hình bên dưới, thường thì mã lỗi sẽ nằm ở ngay phần đầu màn hình.
Khi đã xác định được mã lỗi, mời bạn xem thử cách khắc phục cho một số lỗi phổ biến nhất. Những lỗi nào không được liệt kê ra đây thì bạn có thể search Google để xem thêm cách giải quyết nhé.
Những mã lỗi BSOD phổ biến và cách khắc phục
BAD_POOL_HEADER
Một tiến trình nào đó đã đi vào bộ nhớ (RAM, paging…) nhưng lại không thể tự thoát ra khỏi bộ nhớ đó khi đã xong việc của mình. Điều này làm lỗi phần header của bộ nhớ. Thông thường những nguyên nhân gây ra lỗi BAD_POOL_HEADER có thể là:
- Phần mềm chống virus bị lỗi
- Driver phần cứng bị xung đột lẫn nhau
- Drive quá cũ
- RAM bị hỏng hoặc bị lỗi
Cách khắc phục như sau:
Trong trường hợp bạn có dùng phần mềm chống virus, hãy thử gỡ nó ra và sử dụng thêm một thời gian xem máy có tiếp tục bị lỗi này hay không.
Nếu bạn không dùng phần mềm chống virus, chúng ta sẽ kiểm tra đến driver của thiết bị. Trước hết bạn vào Start, gõ devmgmt.msc vào ô tìm kiếm rồi chạy chương trình này. Sau đó, bạn thử đoán xem driver nào có thể gây lỗi, thường là driver của các thiệt bị ngoại vi như máy in, chuột, bàn phím, ổ quang… Nhấp phải chuột vào sau đó chọn “Update Driver Software” để cập nhật driver, “Disable” để tắt tạm thời, và “Uninstall” để gỡ bỏ hoàn toàn driver này.
Cách kiểm tradriver này cực kì hữu hiệu nếu khi mà bạn vừa mới cài driver nào đó và ngay lập tức máy bị BSOD. Trong trường hợp này bạn hãy gỡ driver đó ra rồi cài lại, nếu vẫn còn bị hoài thì driver đó không tương thích với chiếc máy tính của bạn và bạn nên tìm driver khác thay thế hoặc liên hệ nhà sản xuất phần cứng để được hỗ trợ.
Còn đối với laptop, bạn nên lên website chính hãng để tải driver, hạn chế download từ các nguồn bên ngoài, cho dù cùng tên phần cứng vì có thể hãng sản xuất của bạn có tối ưu gì đó thêm mà chúng ta không thể biết được.
IRQL_NOT_LESS_OR_EQUAL
Lỗi này liên quan đến bộ nhớ RAM và nó thường xuất hiện khi một tiến trình hệ thống hoặc driver nào đó cố gắng thâm nhập vào một địa chỉ trên RAM mà không được phép. Một vài nguyên nhân dẫn đến mã IRQL NOT LESS OR EQUAL:
- Lỗi file system
- Driver không tương thích
- Cài phần mềm nào đó mà bị lỗi
- Hạ cấp từ Windows bản cao xuống Windows bản thấp hơn, ví dụ từ Win 10 xuống Win 8
Cách khắc phục như sau:
Đầu tiên, hãy thử gỡ bỏ tất cả phần cứng ngoại vi nào không cần thiết, như chuột, bàn phím, máy in, máy scan… Sau đó, khởi động lại máy tính để xem là lỗi còn không. Nếu còn thì xem tiếp nhé, còn không thì lỗi nằm ở phần cứng hoặc driver của phần cừng mà bạn tháo ra. Trong trường hợp này thì bạn xem lại phần cập nhật driver của mã lỗi BAD_POOL_HEADER (nằm ngay bên trên)
Nếu vẫn không được, chúng ta sẽ thử vô hiệu hóa cache bộ nhớ:
- Chạy Windows lên, vào Settings -> Update & Security -> Recovery
- Trong mục Advanced Startup, chọn Restart Now
- Trong màn hình kế tiếp, chọn Troubleshoot -> Advanced Options -> UEFI Firmware Settings
- Nhấn nút Restart để khởi động lại máy tính
- Khi bạn đã vào được BIOS hoặc UEFI của máy tính, tìm mục nào đó có ghi là “Cache Memory”, chọn Disabled để tắt nó rồi khởi động lại PC
Cài đặt các bản update mới nhất cho Windows của bạn: mình biết là nhiều anh em rất ngại update Windows nên nguy cơ bị dính BSOD sẽ cao hơn rất nhiều. Đôi khi lỗi này có thể được khắc phục rất đơn giản chỉ bằng việc cài đặt các bản cập nhật mới từ Microsoft!
Clean boot: đây là giải pháp cuối cùng nếu 2 cách trên không thành công. Clean boot sẽ chạy Windows với chỉ những phần mềm và tiến trình thật cần thiết mà thôi, bằng cách này chúng ta có thể tránh được tình trạng BSOD xuất hiện liên tục do lỗi của một ứng dụng của bên thứ ba hay của driver máy tính. Để chạy clean boot:
- Nhấn Windows + R, trong hộp thoại Run, gõ msconfig
- Chuyển sang thẻ General -> chọn vào Selective Startup
- Bỏ ô “Load startup items”
- Chuyển sang tẻ Services, chọn “Hide all Microsoft services”
- Trên màn hình giờ chỉ còn lại những dịch vụ của ứng dụng và driver bên thứ ba. Nhấn “Disable all” và OK để khởi động máy và vào clean boot.
Khi bạn đã xác định được chính xác phần mềm hay driver gây lỗi, hãy gỡ bỏ ngay lập tức. Nếu lõi không còn xuất hiện , bạn vào lại msconfig, chuyển sang thẻ General -> chọn “Normal Startup” và khởi động máy thì mọi thứ sẽ trở về lại thiết lập như lúc bình thường.
DRIVER_POWER_STATE_FAILURE
Lỗi này liên quan đến driver và thường xảy ra khi bạn bắt đầu cài mới một driver nào đó. Cách khắc phục lỗi này khá đơn giản:
1. Hãy thử ngắt kết nối thiết bị mà bạn vừa gắn vào, nhất là các thiết bị ngoại vi. Nếu bạn mới gắn thêm thiết bị mới như card mạng, card VGA hay ổ quang gì đó cho máy tính của mình thì cũng nên gỡ chúng ra để xem lỗi này có còn bị hay không.
2. Nếu vẫn còn, bạn hãy gỡ driver của phần cứng đó bằng cách xem lại phần hướng dẫn cập nhật driver của mã lỗi BAD_POOL_HEADER. Sau đó, bạn có thể kiếm driver mới hơn từ website của nhà sản xuất thiết bị của bạn rồi cài vào vì nhiều khả năng driver cũ đã lỗi hoặc xung đột với phần nào đó của hệ điều hành.
3. Bạn cũng có thể sử dụng phần mềm tên là Driver Verifier được cài sẵn trong Windows, từ Windows XP đến tận Windows 10. Phần mềm này sẽ cho bạn biết liệu có driver nào có thể gặp trục trặc hay không, từ đó biết mà vô hiệu hóa nó cho được chính xác, không phải mò mẫm nhiều.
Cách chạy Driver Verifier:
- Vào Start -> Run -> gõ lệnh cmd
- Trong cửa sổ Command Prompt, gõ vào lệnh verifier
- Nhấn Enter, ứng dụng này sẽ chạy lên
- Chọn “Create Standard Settings” -> Next -> chọn tiếp “Automatically select all drivers installed on this computer”
- Nhấn Finish khi hoàn tất
INACCESSIBLE_BOOT_DEVICE
Lỗi này thường xuất hiện khi có một virus nào đó xâm nhập vào máy tính của bạn và làm thay đổi các boot sector trên ổ HDD hoặc SSD của bạn. Vấn đề về driver và phần cứng cũng có thể là nguyên nhân khiến BSOD với mã lỗi này hiện ra.
Cách khắc phục:
1. Diệt virus: cách này đơn giản, bạn có thể dùng bất kì phần mềm diệt virus nào đang có sẵn trong máy cũng được, hoặc sử dụng ngay Windows Defender cũng rất tốt chứ không vấn đề gì. Và hãy đảm bảo rằng trình diệt virus của bạn đã được update mới nhất là ổn.
Trong trường hợp bạn không thể boot vào Windows, bạn có thể dùng một máy tính khác tải về phần mềm Easy Recovery Essentials ở đây. Sau đó, ghi file image này ra thành một đĩa CD boot được. Sau đó boot máy bằng đĩa CD này và cho chạy quét virus.
2. Chạy lệnh chkdsk
Lệnh này dùng kiểm tra tính toàn vẹn của dữ liệu trên ổ đĩa và sửa lỗi nó nếu có. Cách đơn giản nhất để chksdk tự động chạy lên đó là bạn tắt máy tính đột ngột bằng cách nhấn giữ vào nút nguồn hoặc nút reset. Thực hiện cỡ vài lần là chksdk sẽ bắt đầu xuất hiện khi bạn khởi động lại PC, và nếu nó phát hiện lỗi thì nó sẽ tự sửa luôn cho bạn.
NTFS_FILE_SYSTEM
Lỗi này liên quan đến ổ cứng hoặc SSD, có điều nó liên quan nhiều hơn đến các cấu trúc tập tin, thư mục của hệ thống. Cụ thể như sau file Ntfs.sys dùng để đọc và ghi dữ liệu lên phân vùng NTFS của Windows có thể đã bị lỗi gì đó. Đôi khi bạn chỉ cần khởi động lại máy là hết và không còn bị lại nữa. Nhưng cũng có thể là do ổ đĩa của bạn đã bị phân mảnh một cách quá nặng hoặc do xung đột của các phần mềm chống virus.
Trong trường hợp này, bạn có thể xài công cụ Easy Recovery Essentials ở đây như ở mục khắc phục phục lỗi INACCESSIBLE_BOOT_DEVICE. Công cụ này mềm này để boot máy thì sẽ có thêm tùy chọn “Automated Repair”, nó sẽ khiến phần mềm tự động scan lỗi và sửa lỗi cho bạn. Bạn nhớ chọn đúng tên ổ đĩa chứa Windows để tránh mất thời gian quét một cách không cần thiết nhé.
THREAD_STUCK_IN_DEVICE_DRIVER
Vấn đề này thường xuất hiện do một lỗi driver, thường gặp nhất là driver của VGA hoặc phần cứng nào đó liên quan đến video / đồ họa.
Cách khắc phục như sau:
1. Cài lại driver hoặc update driver mới cho card VGA của bạn
2. Tắt tăng tốc phần cứng bằng chip đồ họa: lưu ý là cách này dùng tạm thôi, còn về lâu dài thì không lý do mà ta lại tắt đi một tính năng rất hay như thế này. tắt nó như sau: vào Start -> gõ chữ “Display” vào ô tìm kiếm. Vào Change Display Settings -> Advanced Settings -> Troubleshoot -> Change Settings. Ở đây, bạn gạt thanh “Hardware acceleration” về tắt (none). Sau đó khởi động lại máy tính.
3. Thay card đồ họa: Đây là giải pháp cuối cùng khi mà đã thử tất cả mọi cách nhưng không thành công. Nếu card của bạn bị hỏng, bạn có thể mang đi bảo hành hoặc có thể mua card mới tùy tình huống của bạn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét